Dossier
“Libra për Shtjefën Kurtin e qirinj nga Kosova”/ Visar Zhiti: U dënua me vdekje dhe u pushkatua. Eshtrat e tij në një varr masiv
VISAR ZHITI/ Do të më jepte librat për Dom Shtjefën Kurtin menjëherë sa të kthehej nga Kosova, se do të sillte prej andej qirinj me...
“E kam kryer detyrën time meshtare, jam fatlum që po vdes martir”- Qeveria komuniste e fshehu, si e zbuloi shtypi botëror pushkatimin e Dom Shtjefën Kurtit më 1971
Dom Shtjefën Kurti është një prej 100 viktimave më të njohura të komunizmit ndërkombëtarë, që u ekzekutua në 29 shtator 1971.
LEXO EDHE: “Libra për Shtjefën...
Kujtimet e ish-të burgosurit politik: Në Spaç, të ofronin sqeparin që t’u prisje një gisht dore apo këmbe dhe nëse s’pranoje të shihnin si armik, por…
SPAÇI
Varri i të gjallëve
Tiranë, 2018
(Kujtime të miat dhe të të tjerëve)
Tash në pleqëri, ndjej detyrim të rrëfej të vërtetën time, ashtu siç e jetova....
Nga kampi i Tepelenës në Porto Palermo, ferri i të internuarve. Raporti i CIA për rrugëtimin e 14 makinave! Çfarë përmbante “Urdhri nga lart”
GENTIANA SULA/ Data 23 gusht është dita që nderon viktimat e sistemeve totalitare, qoftë komunizëm, qoftë fashizëm, dy ideologji politike vrastare të shekullit 20 që...
“U bë i famshëm për atentatin që do t’u bënte anëtarëve të Byrosë Politike”- Dëshmia e rrallë e ish-të burgosurit të Spaçit: Kush është vlonjati që bëri epokë në...
SPAÇI
Varri i të gjallëve
Tiranë, 2018
...
Refuzoi rekrutimin nga Sigurimi, por FBI-ja e përndoqi si “agjent komunist”, historia e Peter Priftit dhe vëllait të tij
RAFAELA PRIFTI/ Sigurimi shqiptar kishte hapur dosje për të dy vëllezërit Prifti, Peterin në Amerikë dhe Naumin në Shqipëri.
Autoriteti për Informimin mbi Dokumentet e Ish-...
“Do të vështirësohet pozita jote në Shqipërinë e Veriut”, telegrami i Titos për Enver Hoxhën: Mbani të fshehtë për anglezët kalimin në Kosovë
PROF.DR. ELMAS LECI
Për pak ditë dhe pikërisht në tetor të këtij viti, mbushen 80 vjet nga një pjesë jo e mirë e historisë së...
Dëshmia e rrallë e ish-të dënuarit të Spaçit: Ndër burgjet shqiptare, aplikohej një model i importuar, si fillim nga Rusia, më vonë nga Kina dhe Kuba komuniste, i cili...
SPAÇI
Varri i të gjallëve
Tiranë, 2018
(Kujtime të miat dhe të të tjerëve)
Tash në pleqëri, ndjej detyrim të rrëfej të vërtetën time, ashtu siç e jetova....
“Postriba”, si u shtyp me gjak më ‘46-ën kryengritja e parë antikomuniste, fjalët e fundit para pushkatimit! U ekzekutuan 28 veta
Kryengritja antikomuniste e Postribës në rrethin e Shkodrës është një nga kryengritjet e para dhe të pakta ndaj regjimit komunist.
Kryengritja e Postribës është njohur...
Përkujtohet 78-vjetori i kryengritjes antikomuniste të Postribës/ U ndez shkëndija e parë kundër regjimit gjakatar të instaluar dhunshëm
BESIM NDREGJONI/ 78 vite më parë Postriba hyri kryelartë në historinë kombëtare përmes gjakut dhe guximit të qindra patriotëve, intelektualëve, klerikëve të të gjitha...
Artikulli i ‘New York Times’ në janar 1991 për Shqipërinë: Para viteve 1950-të, SHBA-të ishin të angazhuara në një komplot, që të përmbysnin Enver Hoxhën, me forca paramilitare, por…
“Shtetet e Bashkuara të Amerikës, do të rifillojnë marrëdhëniet e plota diplomatike me Shqipërinë, që nga dita e premte, duke i dhënë fund ndërprerjes...
“Ata janë armiq të pushtetit tonë popullor, të shkencës së re dhe të socializmit”- Fjala e Enver Hoxhës në Byro: Dituria e njerëzve si Sejfulla Malëshova dhe Eqrem Çabej...
Marrëdhëniet e regjimeve totalitare me intelektualin, janë bërë shpesh objekt diskutimesh në rrethet e studiuesve. Duket si kur ky raport përvijohet në dy kahe...
“Ylli Partizan nr.1”- Si i mori Enver Hoxha, katër dekorata në një ditë në gusht të 1945-ës! Pse tri prej tyre ishin ilegjitime
DR. VASFI BARUTI/ Nga Plenumi Dytë i Beratit (nëntor ‘44) Enver H. doli i ndërkryer, morali si s’ka më i rënë dhe në situatë shumë...
Dëshmia e ish-të burgosurit të Spaçit: Pas ‘keqkuptimit’ të policit injorant, në vend të më çonin në qeli me miqtë, më strehuan në birucë me minjtë! Kurse sadisti Preng...
Tash në pleqëri, ndjej detyrim të rrëfej të vërtetën time, ashtu siç e jetova. Të flas për burrat modestë, që s’u mburrën ndonjëherë me...
“Hetuesi i pashpirt Iljaz Haxhiaj më torturonte, më fikte cigaret e ndezura në trup dhe…”- Dëshmia e trishtë e “ish-agjentit grek” që vuajti 17 vite në burg
Skënder Shaholli e la vajzën vetëm katërmuajshe, kur u fut në burg, për një akuzë që nuk e kishte dëgjuar ndonjëherë dhe e gjeti...
Takimi i Vinçens Prennushi me Enver Hoxhës më 1945, që i parapriu dënimit me tij me 20 vite burg! Kleriku vdiq nga torturat në qeli
Muzeu Historik Kombëtar përkujtoi dje lindjen e Vinçenc Prennushit (1885- 1949), klerik, publicist, poet, mbledhës i folklorit dhe përkthyes.
Lindi në Shkodër, ku ndoqi shkollën...
Historia e panjohur e hapjes së Bankës Kombëtare Bujqësore në Shqipëri: Mbreti Zog priti Dr. Frigione në audiencë ku i dorëzoi dekoratën e lartë: ‘Oficer i Madh i Urdhërit...
ARBEN PUSTINA/ Nga fillimi i viteve ‘30-të bujqësia shqiptare kishte shumë të domosdoshme, ngritjen e një institucioni të kredisë agrare. Kjo domosdoshmeri kuptohej më...
Dëshmia e rrallë e ish-operatorit të Kinostudios “Shqipëria e Re”: Kur erdhi Hrushovi u ngjita deri te avioni dhe kur u takua me Enverin i tha në vesh: “Sa...
Jeta e tij i përngjan një mali që ka bazë, por dhe majë. Ai e arriti kulmin e tij, sepse Arkiva e filmit të...
Nga krijimi në kohët antike deri më sot, historiku i Forcave të Armatosura! Si bëhej regjistrimi i vullnetarëve! Me lindjen e shtetit të parë Ilir, nisi…
Mijëra materiale që i përkasin Arkivit Qendror të Forcave të Armatosura do të jenë pjesë e Arkivit Qendror të Shtetit. Puna tashmë ka nisur...
“Më digjet zemra kur shoh armiqtë të punojnë kundër Shqipërisë”- Intervista e fundit e “babait” të Pavarësisë! Ç’deklaroi Ismail Bej Vlora për gazetën spanjolle
EVARIST BEQIRI/ “Nuk mundem t’u them se si më digjet zemra kur shoh gjithë armiqtë tanë të punojnë kundër Shqipërisë, e cila po rri me...
Rrahman Parllaku, kush ishte gjenerali që sfidoi kohërat! Detyrat për çlirimin e Kosovës, biseda mes Hysni Kapos, Liri Gegës e Tuk Jakovës
HALIL RAMA & SAKIP CAMI
PJESA E DYTE, vijon nga numri i kaluar
Më 18 shtator 1944, komandën e brigadës e thirrën në Komandën e Korparmatës...
“Hetuesi më kërkoi të pranoja se ishim për likuidimin fizik të Enver Hoxhës”- Letra e mikut të ngushtë të “Heroit të Popullit”: Maketi ra poshtë dhe nuk u vërtetua…
Nga Dashnor Kaloçi
Grupi Operativ Special që u krijua menjëherë pas arrestimit të ish-Ministrit të Brendshëm, Kadri Hazbiu dhe zëvendësit të tij, Feçor Shehut, në mesin...
“I dashur Krajl! Vramë 22 veta në Buzëmadh dhe 4 në fshatin tënd, por…”/ Ngjitja dhe rënia nga kupola e pushtetit, kush ishte Rrahman Parllaku! Çfarë thuhej në letrën...
HALIL RAMA & SAKIP CAMI
* PJESA E PARË
Në kohën tonë moderne të globalizmit nuk bëhet fjalë për legjenda. Megjithatë, ato ekzistojnë, pavarësisht heshtjes...
Dëshmitë tronditëse të inxhinierit: Për mos të dëgjuar të qarat e djalit te qelia përballë, merrja bishta cigaresh dhe i vendosja në vesh, por…
Qëllimi i këtij libri, është të bashkojë ndihmesën në përpjekjet që bëhen, për të paraqitur të vërtetat dhe tmerret e diktaturës komuniste në Shqipëri. Qëllimi...
“Rexhep Kolli më ngarkoi të vrisja Myslym Ketën”- Letra e Mark Dodanit për Hekuran Isain: Çfarë thuhej në urdhrin të firmosur nga Beqir Balluku dhe Kadri Hazbiu
Nga Dashnor Kaloçi
Grupi Operativ Special që u krijua menjëherë pas arrestimit të ish-Ministrit të Brendshëm, Kadri Hazbiu dhe zëvendësit të tij, Feçor Shehut, në mesin...
Erdhën si robër në anijet romake…Historitë e shqiptarëve që shpëtuan hebrenjtë, një vend dedikuar kujtesës
Historitë e shqiptarëve që shpëtuan hebrenjtë në vitet e errëta të Holokaustit do të kenë një vend të dedikuar kujtesës, që është Muzeu Hebraik...
“Me vdekje, në litar…”- Dëshmitë e rralla të ish-të burgosurit politik: ‘E akuzuar, e dëgjon, se ç’thotë populli’! Çfarë i tha kryetari i gjyqit Musine Kokalarit
Para një shekulli në familjen e juristit shqiptar Reshat Kokalari, që banonte atëherë në qytetin Adana të Turqisë, lindi mbas tre djemve, mes një gëzimi të madh, një vajzë, që ia vunë emrin Musine. Katër vite...
“Kryetari i Këshillit urdhëroi të mbyllej dera e së vdekurës me çelës”- Dëshmia e ish-të burgosurit politik: Ildishane Kalo na tha se…
Para një shekulli në familjen e juristit shqiptar Reshat Kokalari, që banonte atëherë në qytetin Adana të Turqisë, lindi mbas tre djemve, mes një gëzimi të madh, një vajzë, që ia vunë emrin...
“Ti në ushtri ke mbajtur oficerë me gra ruse”- Dëshmia e rrallë e ish-ushtarakut të lartë: Kur një oficer me origjinë hebre e akuzoi Hito Çakon se…
Ish-ushtaraku i lartë, Hetem Halili, lindi në Senican të Përmetit, me 15.07.1934. Që i mitur mbeti jetim. Shkollën 7-vjeçare, e kreu në Elbasan. Pastaj...
“Kufiri shqiptaro-grek është i pambrojtur”/ Vendimi i Enverit që futi në sherr Stalinin me Titon. “Sebepi” që prishi miqësinë mes 3 udhëheqësve komunistë
PROF.DR. ELMAS LECI*
Pjesa e dytë
Vazhdim nga numri i kaluar
Që Stalini luante me qëllimet dhe ambiciet e Titos në Ballkan, tashmë kjo nuk ka asgjë...
“Bajraktari i Botit, krenaria e Shqipnisë që përballoi tre diktatura!”
NGA BESIM NDREGJONI
Bajraktari i Hotit Mul Deli Bajraktari i përket brezit të shqiptareve të shquar të shekullit njëzet, që dha një kontribut kombëtar jo...
“Mbylle gojën, se do ta hash edhe ti”- Kujtimet e ish-presidentit Alfred Moisiu: Çfarë i tha Mehmet Shehu gjeneral Prodanit kur ai…
Në mesin e dhjetorit të vitit 2012, Shtëpia Botuese “Toena”, nxori në qarkullim, vëllimin e dytë të librit me kujtime të Presidentit të Republikës,...
“Mundësia e një ndërhyrjeje ushtarake greke nga jugu”, çfarë i kërkoi Tito Enverit në telegramin e fshehtë më ‘48! Diktatori: Për dërgimin e Divizionit në Shqipëri menduam se ata…
PROF. DR. ELMAS LECI*
Pjesa e Parë
Arkivat në Shqipëri e Moskë tregojnë edhe për rolin e Shqipërisë në gjeopolitikën e dikurshme sovjetike. Ka plot fakte,...
“Ai zgjati duart dhe i kapi…”/ Historia e panjohur e aristokrates më të famshme në Shqipëri: Sapo hyri në lokalin ‘Flora’, iu afrua Enver Hoxha, ja çfarë i tha
Në verën e vitit 1942, në lokalin “Flora” në Tiranë, hyri një zonjë me një kapele që e mbante drejt mbi kokë. Nga pamja...
“Shndërrimi në principatë myslimane”, si e zbuloi më 1917 Leon Troski traktatin që e copëtonte Shqipërinë! Trojet që do merrte Italia, Greqia e Serbia
Leon Trocki lindi në një familje hebreje në Janovka (në Ukrainë) më 7 nëntor 1879 dhe u vra me 21 gusht 1940 në Meksikë.
Trocki...
Dialogu për çështje trafiku dhe vazhdimësia e “revolucionit të drunjve”! Sylë Ukshini: Përjashto Asociacionin, ende asnjë normalizim marrëdhëniesh, as marrëveshje finale
SYLË UKSHINI
PJESA E DYTE
Vazhdim nga numri i kaluar
Që nga paslufta Veriu i vendit u bë oaz krimi, ku shqiptarët dhe serbët janë bashkëpjesëmarrës të...
Refleksionet e studiuesit të njohur: Ndërsa britanikët miratuan planin e kryengritjes nën drejtimin e Zogut dhe Abaz Kupi në Turqi, në momentin e fundit kryeministri grek…
-Mbreti Zog dhe tentativa për një triumf të dytë të Legalitetit në Shqipëri –
Triumfi i Legalitetit i 24 dhjetorit të vitit 1924, shënon një...
Vrasja e konsullit rus dhe dënimi i Isa Boletinit nga Sulltan Hamiti, ngjarja në Mitrovicë në prill të 1903! Çfarë ndodhi 121 vite më parë
SYL UKSHINI
PJESA E PARË
Para 121 vitesh ndodhi një bela e madhe në Mitrovicë, e cila do t’i shkaktonte kokë dhembje të mëdha Sulltan Abdyl...
“Shqipëria e gjorë ka rënë në dorë të një përbindëshi”- Letra për Musine Kokalarin: Kur studioi jashtë, mbeti kabareve dhe fëlliqi botën me…
Vështrim mbi librin “Sonata e Hënës”, të Eglantina Mandisë
Musine Kokalari është figura më interesante dhe më tragjike midis shkrimtarëve të viteve ’30-të. Më interesante...
“Kurrë, krushqi me të”, refuzimi që Sejfulla Malëshova i bëri Enverit për fejesën me të motrën: Unë s’kam mbetur për lëmoshat e tij…
DR. VASFI BARUTI
Sejfulla Malëshova/Lame Kodra, autoritet në Luftë e Parti, i vlerësuar nga Nako S., Mehmet Sh., Gogo N. etj.. Në luftë, sekretar i...
“U vra sepse nuk mori pas Enver Hoxhën”- Misteri i ekzekutimit të komandantit të “Çetës Plakë” të Vlorës: Për ‘Vangjon’, thonë se…
Është shkruar një libër, “Pse e vranë Odisenë”, nga Anastas Kondo. Duke e lexuar gjeta disa paralele mes vrasjes së Odiseas dhe të Neki...
“Do jetë fuqia e tmerrshme kundër okupatorit”, vendimi i PKSH më 1943 për krijimin Ushtrisë Nacionalçlirimtare! Nga lufta, në kryengritje të armatosur!
BASHKIM QELI
STUDIUES
Edhe pse vitet rrjedhin si lumi dhe u largohen datave të fillesave, të ngjarjeve madhore aq më të vlefshme dhe të rëndësishme...
“Shkroi në thasë çimentoje”, si e përktheu Gjon Shllaku në qeli “Iliadën” e Homerit, u dënua me 101 vite burg! Akuza për grupin “Bashkimi shqiptar”
Më 16 gusht 2003 ndërroi jetë shqipëruesi i parë i Iliadës, Gjon Shllaku, njohës i thellë i greqishtes së lashtë e latinishtes. Përkthyesi dhe...
“Ku e ke fshehur floririn…?”- Dëshmia e shqiptaro-maqedonasit: Në vijim të hetuesisë, veç pyetjeve të përgjithshme në lidhje me Jugosllavinë dhe të tjerët, u shtua dhe kërkesa…
Nga Nestor Topençarov
Këtë libër ia dedikoj: Të gjithë bashkëvuajtësve. Familjeve të tyre. Dhe në veçanti, personave që nuk patën mundësi të tregonin odisenë e...
Dëshmitë/ “Zjarr mbi agresorët…”- Vërsuli drejt kufirit shqiptar mbi 70 mijë ushtarë, 50 avionë e tanke, si u dha urdhri për rezistencë ndaj agresionit të Greqisë më 2 gusht...
HALIL RAMA *MJESHTËR I MADH/ Dokumentet arkivore, por edhe dëshmitarë okularë vërtetojnë se, shtatëdhjetë e pesë vjet më parë, në sulmin e 2 gushtit 1949,...
“Qelia ime ndodhej pranë lumit, dija të gjitha ekzekutimet që bëheshin në brigjet e tij”- Kujtimet e përkthyesit të njohur: Më çuan tek anëtari i një tresheje vrasësh djallëzorë!...
Jusuf Vrioni: “Fakti që përktheja Kadarenë, më vinte në një pozitë delikate, sepse ai s’shihej me sy të mirë, nga disa struktura të pushtetit”-
Plot...
“E bëra burgun, përse po më…”- Letra e Musine Kokalarit për Enver Hoxhën pas 15 vitesh në qeli, çfarë i kërkoi! Vdiq në internim nga kanceri, kur e zhvarrosën...
Më 13 gusht 1983 ndërroi jetë Musine Kokalari. Ajo ishte gruaja e parë shkrimtare në historinë e kombit shqiptar. Musine Kokalari ishte një nga...
“Vrau veten aksidentalisht duke lozur me revolverin e tij”- Letra fatale për “v*tëvrasje” e Nako Spiros, kush e botoi! Çfarë shkroi njeriu më i afërt i Enver Hoxhës për...
DR. VASFI BARUTI/ “E zuri gjaku”, mençuri e popullit, kur e kreu apo në rrugë ta krejë. Vrasësin “e zë gjaku” i të vrarit dhe...
Misteri i vrasjes tragjike të Ali Maliqit nga bashkëvuajtësi i tij! Dëshmia e ish-të dënuarit politik, për ngjarjen e bujshme: Kur takova djalin e tij në burg…
Kam lindur më 23. 12. 1951, në muajin e zi, të kohës së zisë, nën regjimin më të zi komunist. Më 23 shtator të...
