NGA EDISON YPI 
Mbreti i Trafikut është Kamioni. Kush e dyshon ose e refuzon këtë, s’është në terezi, duhet të vizitohet te mjeku psikiatër. Mos ia vështirëso punën Mbretit, Kamionit. Mos ia zër rrugën. Kur Kamioni të sheh që në njërën dorë po mban timonin, në dorën tjetër celularin, tërbohet, i hipin xhindet, të shan me libër shtëpie dhe bën diçka që të ishte dukur e pamundur, del në korsinë e shpejtë dhe të parakalon ai ty si proletari filozofin. Kamioni bosh nuk është fort interesant.
Kamioni i ngarkuar, që ikën shpejt, motori i punon sikur çan arra, është solid, është nji copet, nuk rrapëllin, nuk luhatet nëpër kthesa, është më e forta ekstazë autostradale që bën të shpërthejë adrenalina nga të gjitha brimat, edhe nga veshët, madje edhe nga kërthiza. Çfarë lloj ngarkese po transporton Kamioni i mbuluar: tulla, gurë, çimento, shufra hekuri, produkte ushqimore, bujqësore, blegtorale, nuk e gjen dot, nuk duken me sy. Por ka një mënyrë për ta krijuar një ide të përafërt sa i ngarkuar është pa e pyetur dhe pa e ndalur.
Dili bishës anash dhe shifi balestrat. Nëse balestrat janë të harkuara lart, Kamioni është bosh. Nëse janë të harkuara poshtë, është i ngarkuar rëndë. Mos e shqetëso Kamionin. Bytha jote po harxhon naftë për shëtitje. Kamioni po punon për autostrada, tunele, vila, grataçiela. Sado të fuqishëm ta kesh “Jeep”-in apo “Benz”-in e shëtitjes, kurrë mos e parakalo Kamionin. Këqyre nga pas dhe reflekto për rëndësinë e Kamionit dhe kotësinë e vetes.
Nderoje, respektoje, lehtësoja rrugën Mbretit të Trafikut. Nëse sfiduesin e gravitetit, tmerrin e parazitizmit, varrmihësin e sedentarizmit, hasmin e kafenesë, nuk e respekton, pika të raftë, je një plehër, je një bastard, kot jeton, duhesh hedhur në një pus plot me akrepa dhe gjarpërinj. Kamioni është fis i madh. Ka një tufë vëllezër e motra, kushërinj e kushërira, nipër e mbesa. Auto-vinçin, për shembull, lejlekun e lartë që çukit retë me sqep. Pa këtë sfidues të lartësive, trafiku dhe peizazhi do ishin një Nature Mort. Auto-sonda, lozonjarja që endet si e çartallosur nëpër fusha derisa arrin te vendi ku do shpohet pusi dhe uji do buçasë.
Auto-betoniera, kjo çudi e madhe që e nakatos betonin me rrokullisje në ecje e sipër, pastaj e merr nga brenda barkut të vet dhe e degdis kahmos nëpër lartësira. Auto-cisterna me ujë, a qumësht, a karburant, a helm, a nitroglicerinë, dreqi e di ça ka brenda. Rroftë farefisi i Kamionit sa zajet e Zaranikës dhe malet e Tepelenës. Princi i Trafikut, Furgoni ka edhe ai hisen e vet të lavdisë së merituar plotësisht. Ndër furgonat, ata më të famshmit dhe më të dobishmit, janë furgonat interurbanë me hallexhinj brenda. Këta furgona të kallin tmerrin sa shpejt ecin. Fort të dobishëm e të lavdishëm janë dhe furgonat që mbarojnë punë prapavije, punë më të lehta, shërbime që kryhen nga elektricista, muratorë, hidraulikë etj..
Qytetar i bindur kokulur i mbretërisë së Trafikut është një “Golf 4”, ose “Benz 190” që ikën diku, spital, plazh, qokë, a gjetkë, me një dendësi marramendëse popullsie: Nona, baba, nusja, dhëndri, dy kunata hatërmbetura koka mënjanë, dy kalamaj qurraveca, krejt katundi brenda. Autoambulanca është kokë më vete. Nevrikja e bardhë me drita dhe sirena, vjen gjithmonë nga një përgjakje dhe ikën gjithmonë drejt një shërimi. Elegantes që ka mbetur pa martuar nga punët e shumta duke ndihmuar njërin e tjetrin dhe harruar veten, i duhen duruar huqet. Me ta parë kingen që afrohet me ulërima, imagjino veten brenda barkut të saj shtrirë në barelë dhe hapi rrugën.
Policia, motorët, furgonat, patrullat, lanë nam me gjithë atë seriozitet sikur u janë mbytur vaporët. T’u thuhet, po të lypset edhe të urdhërohen, të jenë pak më të qeshur. Këta me xhama të zinj janë budallenj, që për të ardhur në vete duhen rrahur. Nuk e dinë këta qelqezinj se s’ka më zbuluese dhe më të thellë se sipërfaqja që i tregon të tëra. Edhe paditurinë e adhuruesve të xhamave të zinj. Ka dhe më tmerr se ata me xhama sterrë. Janë “Benz”-at 400 e 600 që mërzejnë në hije, ndërkohë që barkderri fryhet me mish e pilaf në restorant. Për ta evituar këtë faqe të zezë që nxin Trafikun tonë, së afërmi do ndalohet me ligj ngrënia e mishit jashtë shtëpisë.
Pjesë e pandarë e Trafikut për t’u nderuar e respektuar është karroca me ose pa motor me të cilën mbijetuesi halleshumë mbledh gjithë ditën kanoçe, vjetërsira, skrap. Në muzg kthehet në shtëpi me gruan dhe dy kalamajtë brenda kazanit të karrocës, vetë pakëz i lodhur dhe pakëz i dehur nga një teke që sapo e gjerbi. Trafiku ka dhe motoçikleta të rënda me forma ekstravagante, edhe “Honda”, edhe “Harley”, që kalërohen nga pasunarë të ngeshëm. Kopshti Zoologjik ka nga të gjitha. Pjesë e Trafikut janë gjithashtu dhe kuaj, pela, mushka, që venë e vinë, me ose pa shalë.
Si edhe gomerë të braktisur anës udhës, që presin të vijë kasapi t’i bëjë sallam kërriçi të na e shesë për suxhuk viçi. I raft pika kujt nuk i bëhet zemra mal nga biçikletat, motorët e picave dhe postave, me ose pa frena, me ose pa skafandra, të gjitha 24 në 24 nëpër korsira të dedikuara. Njëri më i hatashëm se tjetri janë të gjithë banorët e Trafikut. Por ka edhe më të lartë dhe më të rëndësishëm, edhe më të lavdishëm se Kamioni dhe farefisi i tij. Perandori, Sulltani, Khani, Kaizeri, i Trafikut, nuk është Kamioni është tjetri. Jo kur mbahet në garazh i larë e i shpëlarë.
As kur del ndonjë xhiro për pordhë nëpër qytet. Vetëm kur i mbytur në baltë deri në tavan kthehet i rraskapitur pasi është ngjitur atje ku edhe dhia s’arrin dot. Vetëm kur po kthehet nga ndonjë udhëtim i zjarrtë me një mijë e një bukurira prej të cilave të mbetet fryma. Pasi ka korrur fitore spektakolare në beteja të përgjakta nëpër rrafshnalta, përrenj, lumenj, shkëmbinj. Ku është llafosur me njerëz të vërtetë, shqiptarë anonimë anës udhës. Është ndeshur me bukurira që të lodhin, madje dhe të vdesin. I dhembin plagët dhe rrashtat nga topuzët dhe kamxhikët.
Për pak sa s’rrëshqiti në humnerë. Kaloi nëpër ca vende që të rrënqethet mishi t’i kujtosh dhe do i shohësh gjithë jetën në ëndërr. Duke u kthyer i rraskapitur nga betejat me katallanët e ndjeshmërisë dhe estetikës, me aleatë Mujat dhe Halilat e Bjeshkëve. Ku la pas një bilanc madhështor: Një pllajë me panorama të vrara. Një luginë me peizazhe të therur. Një vargmal me ylberë të çngjyrosur. Një thes me sy të qorruar.
Një Poroçan me veshë të shurdhuar. Një Vjosë me mushkëri të shqyera. Një Gramoz me zemra, që ende rrahin e nuk ndalin. Sfiduesi i rehatisë vdekjeprirëse, restoranteve, gromësimave, lokaleve, sundimtari i peizazheve, tmerri i parazitëve është një “4 X 4” i çdo marke. Por më mirë “Jeep”. Dhe më mirë “Wrangler”.
NDIQE LIVE "PANORAMA TV" © Panorama.al
