Studiuesi Aurel Plasari e cilëson një akt në funksion të demokracisë vendimin e opozitës së bashkuar për të djegur mandatet.
Në një intervistë për emisionin “A Show” të gazetarit Adi Krasta, Plasari foli edhe për ambicien e Ramës për të hyrë në histori, duke i kujtuar këtij të fundit se rëndësi ka në ç’formë do të hyjë në faqet e historisë.
Duke komentuar krizën politike që po kalon vendin, studiuesi i njohur thekson se Rama mund t’i shkojë edhe deri në fund aventurës për të bërë zgjedhjet i vetëm, duke mos kursyer për këto vendimmarrje edhe ndërkombëtarët, të cilët, sipas Plasarit, i dinë shqiptarët budallenj dhe të palexuar.
A jemi ne në një krizë komplekse të vendimmarrjes, demokracisë? Mund të quhet kjo për ju një krizë?
Jemi në një varg të gjatë atentatesh, që i janë bërë demokracisë në Shqipëri për të shqyer demokracinë dhe për ta zëvendësuar me metoda apo operacione, që mund të quhen neofashist.
Kryeministri Rama ka folur shpesh për atë që dëshiron të bëjë dhe po shpesh ka deklaruar se betejën e tij e ka me historinë. Sipas mendimit tuaj si studiues, ky burrë 55-vjeçar si do t’i qaset historisë?
Ai vetë është futur në histori, këtë nuk mund ta mohojmë. Por, profesionalisht, thuhet se ende nuk është bërë ngjarje historike. Vetëkuptohet që për t’u futur është futur. Por nuk është ndonjë vështirësi e madhe të futesh në histori. Unë mendoj se është nxituar kur e ka thënë këtë shprehjen me historinë. Se në histori futen edhe kriminelë të mëdhenj edhe gangsterë. Nuk ka ndonjë parim që në histori futen burrat e mirë. Çështja është futesh në histori si burrë i mirë dhe i lavdëruar që të mbajnë portretin dhe të çojnë lule apo si burrë që të pshurrin te varri, siç i pshurrnin një diktatori këtu e para ca kohësh apo mund të hysh në histori si një burrë që përfundon kokëposhtë. Pra, ka shumë mënyra sesi futesh në histori. Ai duhet të llogarisë sesi do të futet. Këtë nuk mund ta themi se është në histori, por s’është ngjarje historike. Me këtë që paska thënë, e paska lënë të kuptohet se e paska me shumë dëshirë, çështja është vetëm sesi do mbetet aty ku tashmë është futur.
Opozita ka bërë një gjest të jashtëzakonshëm dhe fundor siç është djegia e mandateve dhe disa protesta me episode. Si po e lexoni ju këtë periudhë? Ka ngjallur një kuriozitet për ta analizuar?
Unë e gjykoj që opozita ka ndërmarrë një veprim të rëndësishme, që merret në rrethana demokratike në mbrojtje të demokracisë. T’i lëmë ato figurat me djegie, por ka refuzuar pjesëmarrjen në një Parlament që, sipas opozitës, ishte degraduar, funksiononte në një vend pa Gjykatë Kushtetuese, pa Gjykatë të Lartë dhe me shumë handikapë të tjera që dihen. Në një Parlament arrogant, me një Kryeministër arrogant, që vazhdimisht thotë ‘unë kam votat, kam votat’ dhe kujton se votat i ka vetëm për atë pjesë që ia ka dhënë votën. Harron që opozita ka një elektorat, opozita nuk janë ata 10-15 që marrin nëpër gojë këta. Opozita është një elektorat që ata i ka votuar, është një gjysmë. Nëse gjysma është plus apo minus, kjo nuk ka asnjë rëndësi. Dikush që do të qeverisë, do marrë parasysh të qeverisë për të gjithë. Madje, po qe më e vogël ajo gjysma tjetër, duhet të kesh kujdes ndaj asaj gjysme që është më e vogël. Por, në këtë rast, ne kemi të bëjmë me një njeri që nuk i kupton dhe nuk i ka kuptuar ndonjëherë këto parime demokratike. Dikush në fjalime do t’ia ketë mësuar atëherë kur lypte vota dhe thoshte se ministër do të thotë shërbëtor dhe Kryeministër do të thotë kryeshërbëtor. Pasi mori votat, u harrua shërbëtori dhe doli befas arroganti, Zoti dhe sulltani. Në këto rrethana, opozita ka bërë një veprim në mbrojtje të demokracisë. Kurrë Kryeministri nuk i ka thënë që keni bërë veprim demokratik. As të huaj që kanë lexuar tekstet e fashizmit dhe neofashizmit dhe që e dinë ç’do të thotë që të tërhiqet gjysma nga Parlamenti. I jashtëzakonshëm nuk është fare ky veprim se janë tërhequr në ’24 dhe kanë vajtur në Vlorë dhe gjysma tjetër kanë vazhduar punimet dhe çuan në atë përmbysje të ’24-ës dhe në gjithë atë histori me nuanca tragjike dhe komike. Ku forcat që erdhën organizuan gjyqin special dhe dënuan me vdekje Ahmet Zogun, pastaj erdhi Ahmet Zogu me forcat që erdhi dhe dënoi me vdekje Fan Nolin dhe siç kanë thënë, të dy vdiqën në krevatin e vet.
Sipas mendimit tuaj, opozita ka bërë një veprim demokratik?
Me refuzimin për të marrë pjesë në një Parlament që ajo e ka quajtur ilegjitim. Si veprim është demokratik. E dyta, arrogantët që qeverisin, harrojnë që këta deputetë nuk janë ish-deputetë sepse i kanë votat. Votat këtyre ua kanë dhënë. Këta kanë hequr dorë nga ushtrimi i detyrës në një Parlament të tillë të deformuar. Por votat nuk ua ka hequr njeri. Nuk kanë pse i quajnë ish-deputetë. Edhe nëse vritet njëri prej tyre, ai vdes si deputet, ai i ka votat, ia kanë dhënë, nuk ia kanë hequr për t’ia dhënë dikujt tjetër. Meqë janë socialistë, të mësojnë nga socialistët, nga himni që i kanë bërë atij francezit: Në varrim 100 mijë vetë të shoqëruan, o kandidat për deputet i atyre që u pushkatuan. Edhe kur ishin pushkatuar, nuk ishin bërë votime të reja që të pushkatuarve i hiqeshin votat. Edhe këtu, këta që pushkatoi ky, ata votuesit e opozitës, nuk i zhbën si përfaqësues të atij elektorati. Ata kanë hequr dorë vetëm nga ushtrimi i detyrës i atij Parlamenti, që ata e kanë quajtur të inkriminuar.
Elektorati gri ende nuk ka reaguar. Po i afrohemi datës 30 qershor dhe Kryeministri ka thënë që do të ndodhë dhe do të fitojmë të gjitha bashkitë, dhe nuk tërhiqet. Sipas analizës suaj, ka një shqetësim që mund të ketë përplasje civile, çfarë mendoni se mund të ndodhë?
Në radhë të parë, mendoj që kryeshërbëtori mund të shkojë drejt asaj aventure, sepse aventurat, për të bërë diçka që nuk është bërë, të japin një kënaqësi, sidomos atij që mendon historinë. Do të futet në histori që bëri një palë zgjedhje pa opozitën. Ja, me këtë gjë mund të shënohet në histori. Do thuash ti, po qeverisja. Po t’i thuash atij, ai do të thotë ç’ja ashtu… qeverisjes, unë dua të hyj në histori që i bëra këto zgjedhje, por si do të përfundojë nuk ka rëndësi. Pra, ka shumë gjasë që edhe të ndodhë. Kjo e thellon konfliktin social dhe politik. Se deri ku do të shkojë ky thellim i konfliktit, rëndësi ka që dikur do të zgjidhet. Unë mendoj se ajo e 4 vjetëve duhet të ndryshojë, me korrigjimin e legjislacionit të zgjedhjeve e proceseve, duke kërkuar që gjithçka që premtohet në propagandën elektorale të jetë kontratë dhe të nënshkruhet diku. Të nënshkruhet aty ku merren portofolat, te Presidenti. Çdo gjë që e justifikojnë me propagandë elektorale, por që janë premtime për të cilat elektorati u jep votën, duhet të jetë e sanksionuar në një kontratë. Të jetë një kontratë e nënshkruar. Të ketë një instancë që t’i thotë: Zotëri, u bënë 2 vjet, ke bërë këtë dhe s’ke bërë këtë dhe atë. Ke bërë gjëra që s’i ke pasur në programin tonë. Ke ndërhyrë të prishet një stadium që nuk futet fare në programin tonë, ke ndërhyrë të prishësh ndërtesa historike që s’kanë të bëjnë fare me programin tënd, ke sajuar histori dhe monumente që s’kanë ekzistuar fare, por është bërë vetëm se dëshiron fantazia e dikujt. Duhet një kontratë. Kontratë në ajër nuk njohim. Ne njohim, edhe arrogantë që edhe letrat i grisin, por të paktën të ketë një kontratë të shkruar. E kam kërkuar votën 1, 2, 3, 4, 5 premtime, afatet për to, marzhin e afateve, por që ka një kriter deri ku shkon. Por që ka një kriter deri ku shkon. Zotëri, ti ke shkelur këtë kontratë, ja ku janë argumentet e nuk presim 4 vjet. Në krahasim me këtë që thonë metodat e vjedhjes së votave, ku ka më supermetodë të vjedhjes së votave sesa të premtosh gjëra që s’i bën dhe të mos i bësh. Kjo është, nuk është ndërrimi i fletave. Kjo është akademike, ky lloj abuzimi me marrjen e votave. Të marrësh votat me diçka që nuk e bën. Nuk ka vjedhje më të sofistikuar dhe më të hapur se kjo.
Partia e tij, njerëzit që punojnë me të, thonë që ju jeni të çmendur dhe se populli shqiptar nuk e meriton këtë nivel udhëheqjeje që rilindja ka?
Mundet, por duhet të presin kur pas 100 vjetësh të krijohet një popull i ri që e meriton. Mundet që ky të jetë një gjeni që nuk është për këtë kohë. Të presë që ky popull të jetë i gatshëm për të dhe të qeveriset prej tij. Logjikën e neofashizmit unë e ndjej në të paktën dy ministra të qeverisë së tij. Siç e ndjej edhe te ndonjë ndërkombëtar i rëndësishëm. Për shembull, kur propagandojnë me të tepërt që nuk është në shërbim të demokracisë vijimi i vazhdueshëm i protestave. Këta duan t’i bëjnë njerëzit budallenj, p.sh Luigi Soreca. Ky ka dalë nga Ministria e Brendshme e Italisë dhe mendon se këtu ka të bëjë me një popull gangsterësh dhe si mafia e Italisë, që nuk kanë lexuar dhe nuk kuptojnë. Ky nuk i thotë të vërtetën se demokracia është arritur edhe falë ndeshjeve të mëdha publike nëpër rrugë, edhe nga kryengritjet. Vetë demokracia është rrjedhojë e këtyre ndeshjeve, kryesisht nga e majta. Tetorëshi i punës, ndalimi i punës së fëmijëve, lejet, të drejtat e grave, e drejta e grave për votë janë arritur duke përgjakur rrugët. Ku e kanë mësuar këta këtë demokraci që u arrit në mënyrë paqësore. Po Europa e sotme, ku është ngritur? Është ngritur pas luftës së Dytë në gërmadhat e një konflikti katastrofik që u vranë miliona njerëz, për të arritur këtë sistem që Luigi Soreca të arrijë të paguhet si një europian. Këta propagandojnë të kundërtën sepse kujtojnë këtu që kanë gjetur një popull që nuk di histori. Që nuk di fjalimet e Musolinit, në të cilat tezat janë shumë të ngjashme me tezat e këtyre. Këto janë teza neofashiste që përhapen nga rilindas, por dhe nga ndonjë ministër i rëndësishëm i kryeshërbëtorit. Fashizmi musolian u prodhua nga e majta. Nazizmi hitlerian u prodhua nga e majta.
NDIQE LIVE "PANORAMA TV" © Panorama.al
