Zyrtari i të drejtave të njeriut i Këshillit të Evropës, Michael O’Flaherty, ka dënuar projektligjin e kryeministrit britanik, Rishi Sunak, për dërgimin e azilkërkuesve në Ruandë, duke thënë se ajo ngre çështje të mëdha në lidhje me të drejtat e azilkërkuesve dhe sundimin e ligjit.
Michael O’Flaherty, tha se projektligji, i cili pritet të nënshkruhet në ligj të martën pasi kaloi fazat e tij parlamentare vonë të hënën në mbrëmje, ishte një shqetësim i madh dhe nuk duhet të përdoret për të hequr azilkërkuesit ose për të shkelur gjyqtarët.
“Jam i shqetësuar që ligji i Ruandës mundëson zbatimin e një politike të largimit të njerëzve në Ruandë pa ndonjë vlerësim paraprak të kërkesave të tyre për azil nga autoritetet e Mbretërisë së Bashkuar në shumicën e rasteve,” tha O’Flaherty në një deklaratë, ndërsa shtoi se “ligji përjashton ndjeshëm aftësinë e gjykatave të Mbretërisë së Bashkuar për të shqyrtuar plotësisht dhe në mënyrë të pavarur çështjet e paraqitura para tyre”.
O’Flaherty paralajmëroi se Mbretëria e Bashkuar ishte e ndaluar që t’i nënshtronte, qoftë edhe indirekt, njerëzit ndaj “kthimit”, akti i detyrimit të një refugjati ose azilkërkuesi në një vend ose territor ku ai ose ajo ka të ngjarë të përballet me persekutim, duke përfshirë nenin 3 të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, sipas Konventës së Refugjatëve dhe nën një sërë instrumentesh të tjera ndërkombëtare.
Sunak ka thënë se fluturimet do të fillojnë t’i çojnë azilkërkuesit në Kigali brenda 10 deri në 12 javë, duke pranuar se do të humbiste objektivin e tij të fluturimeve që ngriheshin deri në pranverë. Duke folur pas miratimit të projektligjit, kryeministri u zotua se do të ishte një “ndryshim themelor në ekuacionin global të migracionit”.
Por, një ministër i Zyrës së Brendshme tha se qeveria ishte e përgatitur për sfida ligjore të pashmangshme ndaj skemës së Ruandës, duke thënë se kishte nga ata që ishin “të vendosur të bënin gjithçka që duhej për të ndaluar funksionimin e kësaj politike”.
Organizatat bamirëse dhe grupet e të drejtave e kanë dënuar miratimin e projektligjit si një “njollë në reputacionin moral të këtij vendi”.
Ministri i migracionit të paligjshëm, Michael Tomlinson, tha për Times Radio se qeveria e dinte se do të kishte beteja ligjore përpara.
“Kam frikë se do të ketë sfida. Ka njerëz që nuk e pëlqejnë këtë politikë”, tha ai.
Projektligji u miratua vonë të hënën pas një përballjeje me kolegët që përfundimisht pranuan dy amendamente, por qeveria pritet të përballet me një sërë betejash ligjore ndërsa përgatitet të dëbojë azilkërkuesit deri në korrik.
Kryeministri tha se projektligji nuk ishte vetëm një hap përpara, por një ndryshim thelbësor në ekuacionin global të migracionit.
“Ne prezantuam projektligjin e Ruandës për të penguar migrantët e cenueshëm që të bëjnë kalime të rrezikshme dhe për të thyer modelin e biznesit të bandave kriminale që i shfrytëzojnë ata,” tha ai. “Miratimi i këtij legjislacioni do të na lejojë ta bëjmë këtë dhe ta bëjmë shumë të qartë se nëse vini këtu ilegalisht, nuk do të mund të qëndroni. Fokusi ynë është që tani të heqim fluturimet nga toka dhe jam i qartë se asgjë nuk do të na pengojë ta bëjmë këtë dhe të shpëtojmë jetë”, është shprehur Sunak.
Marrëveshja do të kushtojë 1.8 milion £ për secilin nga 300 të dëbuarit e parë, ka konfirmuar Zyra Kombëtare e Auditimit. Më herët të hënën Sunak kishte pranuar gjatë një konference për shtyp se fluturimet e para që merrnin azilkërkuesit në Kigali nuk do të niseshin deri në 12 javë, pavarësisht se kishte premtuar se do ta bënin këtë në pranverë.
Avokatët i kanë thënë The Guardian se do të përgatisin sfida ligjore në emër të azilkërkuesve individualë. Ata mund të kundërshtojnë heqjen e tyre rast pas rasti. Home Office ka një listë prej 350 azilkërkuesish që mendohet se paraqesin rrezikun më të vogël për paraqitjen e sfidave të suksesshme ligjore.
Projektligji lejon sfida nëse një i paraburgosur përballet me një “rrezik real, të afërt dhe të parashikueshëm të një dëmi serioz të pakthyeshëm nëse largohet në Ruandë”.
Ata duhet të bëjnë ankim brenda tetë ditëve nga marrja e letrës së dëbimit.
Sacha Deshmukh, shefi ekzekutiv i Amnesty International në Mbretërinë e Bashkuar, tha se projektligji “merr një hap të mbrojtjes ligjore ndërkombëtare për disa nga njerëzit më të cenueshëm në botë dhe është një çështje turpi kombëtar që struktura jonë politike e ka lënë këtë projektligj të kalojë”.
“Ligji është ndërtuar mbi një nocion thellësisht autoritar që sulmon një nga rolet më themelore të luajtura nga gjykatat, aftësinë për të parë provat, për të vendosur mbi faktet e një çështjeje dhe për të zbatuar ligjin në përputhje me rrethanat. Është absurde që gjykatat detyrohen ta trajtojnë Ruandën si një “vend të sigurt” dhe të ndalohen të marrin në konsideratë të gjitha provat për të kundërtën”, u shpreh ai.
NDIQE LIVE "PANORAMA TV" © Panorama.al
