BESARTA BASHA/ Më i madhi universitet, ai i Tiranës po tkurret nga viti në vit, duke pranuar gjithnjë e më pak studentë të rinj në auditorë. Senati akademik ka miratuar së fundmi kuotat e reja për 2022- 2023, që si rrallëherë kanë rënë nën 5 mijë, duke shkurtuar me dhjetëra kuota në degë që kërkohen pak ose aspak nga të rinjtë.
Këtë e dëshmon tabela e mëposhtme, në të cilën tregohet ecuria përgjatë katër viteve të fundit, pas së cilës ka disa arsye.
Nga një trajektore gjithnjë në rritje, e tatëpjeta për UT nisi në 2018-ën, me arsyetimin e mungesës së kapaciteteve pritëse të fakulteteve e po ashtu edhe uljen e numrit të gjimnazistëve që kërkojnë të formohen.
Por tanimë mund të flitet edhe për ulje të kërkesës për të studiuar në universitetet tona. Jo pak të rinj kanë kthyer sytë nga universitetet e huaja, ndërsa vitet e fundit po shikohet një trend edhe drejt atyre private, të akredituar maksimalisht e me diplomë të njehsuar që iu hap dyert në shumë vende të botës.
Duke parë këtë orientim të të rinjve, vitin e fundit qeveria ka intensifikuar përpjekjet për të ashtuquajturin “ndërkombëtarizim” të IALve me qëllim që të frenojë ikjen e të rinjve në universitetet e huaja, por studimet, të dhënat eventuale thonë se do të duhen disa vite që të rikthehet besimi i të rinjve për të studiuar e punuar në Shqipëri.
PRANIMET E REJA
Në gjashtë fakultetet e Universitetit të Tiranës, më i prekur nga “gërshërët” e shkurtimeve në kuota është ai i Gjuhëve të Huaja, i cili do të presë 135 studentë më pak se viti i shkuar. Çuditërisht gjuha gjermane do të ketë ulje pas një “bumi” kërkesash në vitet e fundit, e po ashtu edhe gjuha frënge dhe ajo italiane, spanjolle, ruse e greke.
Dy të fundit janë në kufijtë e ekzistencës. Prej kohësh, mezi formohet numri dhjetë i studentëve, si kusht për të mbajtur hapur një profil studimi. Gërshërët e shkurtimeve kanë prekur dhe fakultetin ngjitur me të, atë të Histori-Filologjisë.
Dega e Historisë pëson ulje drastike me 70 pranime më pak, ndjekur nga Gazetaria, Arkeologjia dhe Gjeografia. Në Fakultetin e Shkencave Sociale, e vetmja degë ku është vënë dorë është Filozofia, e cila do të ofrojë për vitin e ardhshëm akademik dhjetë vende më pak se vitin e kaluar.
Drejtësia, me të vetmin program 5-vjeçar që e ofron të integruar, do të ketë të njëjtin numër pranimesh.
Gjithashtu, edhe Shkencat e Natyrës nuk kanë bërë kompromis, duke i qëndruar besnikë të njëjtit numër kuotash prej vitesh, pavarësisht ecurisë negative në disa degë, ndërsa kanë pësuar firo dy profilet e UT në Sarandë, Administrim Biznes dhe Gjuhë angleze.
Kriteret, si ndahet pesha e rezultateve në gjimnaz dhe e provimeve
Ashtu siç është proceduar prej vitesh, fakultete të ndryshme, e madje edhe departamentet brenda të njëjtit fakultet, kanë përcaktuar kritere specifike për pranimin e studentëve të rinj.
Larmishmërinë më të madhe e ka ai i Shkencave të Natyrës, ku mesatarja e gjimnazit e provimeve të maturës zë 50-75% të vlerësimit final, ndërsa pjesa tjetër varet nga rezultatet e nxënësve në lëndë specifike. Për t’u pranuar te Shkencat Sociale, 40% e vlerësimit merret nga notat e gjimnazit, 30% nga provimet e fundit dhe 30% nga një grup lëndësh formuese.
Histori-Filologjia ka formulën më të thjeshtë të pranimeve. Peshën më të madhe (80%) e ka mesatarja aritmetike e tri viteve të shkollës së mesme dhe 20% provimet e fundit.
Fakulteti i Drejtësisë i jep 40% mesatares së gjimnazit, 10% provimeve të maturës dhe 50% lëndëve specifike të zhvilluara gjatë shkollës së mesme. Ekonomiku e ndan 50:50 peshën e vlerësimit, midis mesatares së gjimnazit dhe mesatares së gruplëndëve formuese.
I vetmi fakultet që e ka të hapur kandidimin është ai i Gjuhëve të Huaja, i cili pranon në rend zbritës ata që kanë më tepër pikë.
