“Ju kujtohet cic-mici, pozicioni artificial jashtë loje i Besës së famshme të viteve ‘70-të? Çfarë ishin këto shpikje, risi unike dhe moderne për kohën, që për vite shtangën jo vetëm mjedisin futbollistik shqiptar, por edhe atë të huaj? Cilët ishin ideatorët, protagonistët, motivet e atyre modeleve të lojës, asaj fantazie që u kthye në art, dhe që edhe sot, pas 60 vitesh, kujtohen me nostalgji nga të gjithë”?

Mbrojtësi legjendar, një karrierë si futbollist me Besën (1962-1973), më pas arbitër deri më 1985-ën. Por mbi të gjitha, lideri dhe ideatori i “off-side”-it artificial, interpretuesi kryesor nga ku niste aplikimi i atij mekanizmi taktik loje. Sot 77 vjeç, në rolin e lojtarit të “lirë”, ishte kënaqësi kur bashkë me gazetarin sportiv emblemë, Fatmir Efica, u takuam me Besnik Dylën.

Në vitin 1966 iku Gjinali dhe erdhi Isuf Pelingu për t’ia kaluar më pas stafetën Bet Vilës… Çfarë mbani mend?
Historia e Besës së vërtetë është e lidhur me Zihni Gjinalin. Ishte ai që e mësoi Besën të luajë futboll, jo me kundërshtarin, por me topin. Ndërsa stërvitja me Bet Vilën kishte shumë intensitet, gjithçka në një kohë të shkurtër. Fillimisht aty te fusha e vjetër e ka zanafillën.

Historia thotë se Besnik Dyla ka qenë mbrojtësi dhe “shpikësi” i pozicionit jashtë loje te Besa…
Në ato vite, me skemat 4-3-3 nisa të luaj mbrojtës “i lirë”. Ka qenë edhe rastësi. Në mënyrë instiktive, kur kundërshtari kishte topin, ishte në sulm, të katër mbrojtësit, ata nga e djathta, Mullaliu, pastaj Qerroli, stoperat Kapedani o Allaj, unë si “i lirë” dhe Hushi nga e majta, avanconim përpara duke befasuar kundërshtarët që ishin të papërgatitur. Me idenë për ta mbajtur sa më larg portës sonë. Në sulm kishim Merhorin, Pagrinë, Bishtajën, që ishin lojtarë sistematikë në shënimin e golave.

Kur dhe si e aplikonit “off-side”-in artificial? A kishit rregulla?
Ishte një proces që e kishim përvetësuar. Lëvizjet i dinim, kuptoheshim pa u parë. Madje as Bet Vila në analizë nuk e përmendte. Jo shumë në fushën tonë, se nuk ishte edhe terren i mirë, por kishim edhe skuadër të mirë, ndaj fitonim. Ndryshe në udhëtim, e praktikonim sistematikisht kudo, por më shumë në Tiranë ndaj Partizanit e 17 Nëntorit, ose në Shkodër. Pra, kundër ekipeve të forta… Edhe pse e dinin, të gjithë binin viktimë. Me Lokomotivën ishim në vështirësi si dy skuadra të një Komiteti Ekzekutiv, Partie. Ndeshja midis nesh konsiderohej derbi. Dinamo na mundte lehtë se luante lojën tonë. Por edhe kemi humbur. Nuk ishte e lehtë, kjo edhe për shkak të arbitrave.

Si funksiononte, madje dhe Pano shpesh ishte “viktimë” e “off-side”-it tuaj apo jo?
Isha unë që jepja sinjalin duke bërtitur “dilni, dilni”. Kujtoj se edhe Pano shpesh binte në rrjetën e “offside”-it tonë artificial. Vetëm kur e shihte veten pesë metra “off-side”. “Edhe me mua e bëni këtë?”, më thoshte me humor. “Po nuk e bëmë – i thosha, – ju e fitoni lojën”.

Në ndeshjet ndërkombëtare, sa aplikohej pozicioni artificial jashtë loje?
Periudha 1971-1972 ka qenë historike për Besën. Kemi luajtur 10 ndeshje ndërkombëtare, një rast i rrallë në ato vite, në pak kohë dhe për një skuadër modeste. Gjashtë takime në Kupën Ballkanike dhe katër në Kupën e Kupave. Në të gjitha sfidat, loja bazohej tek aplikimi i “off-side”-it artificial. Edhe kundërshtarët e kishin të vështirë, ishin të papërgatitur dhe u duhej kohë sa të orientoheshin. Një sistem loje që i nervozonte veçanërisht kur donin të sulmonin, të krijonin presion, ishin në disavantazh.

Keni një detaj, atë në Skoci kundër Hiberniansit… Çfarë ndodhi?
Kur kishin mbetur edhe 25 minuta lojë, Bet Vila më thotë të bëhem gati, pasi në atë takim qëndrova në stol. Duke bërë nxehmjen, Arkaxhiu, portieri, më pyet: “Besnik sa gola kemi pësuar”? Ja bëj me gishta, “gjashtë”. Kur u shënua goli i shtatë, u futa në lojë dhe vetëm “off-side” artificial kemi bërë. Nuk pësuam gola të tjerë.

Dhe vjen ndarja me “off-side”-in artificial të Besnik Dylës… Kur ndodhi?
Deri më 1973-shin kam luajtur kur edhe Bet Vila iku nga Besa. Isha 30 vjeç. Fillova karrierën si arbitër futbolli. Por edhe Besa nuk kishte më shkëlqimin, pasi me largimin e disa lojtarëve iku edhe lavdia e saj. Disa vite më vonë ra në Kategorinë e Dytë.

UVIL ZAJMI- PANORAMASPORT.AL

LEXHO EDHE: 

SPECIALE NGA UVIL ZAJMI/ Tiki-taka, kur Besa e luante 60 vite para Barcelonës. Cic-mici i famshëm merrte më qafë vendës dhe të huaj

NDIQE LIVE "PANORAMA TV"

---