Si ndikon diferenca në moshë në një marrëdhënie? Përgjigja sipas psikologjisë

Oct 6, 2022 | 13:55
SHPËRNDAJE

Panoramaplus.al/ Në një skenar të Benjamin Button, ne kemi parë se sa më i vjetër bëhet Leonardo DiCaprio, aq më të reja bëhen të dashurat e tij.

leonardo-dicaprio-camille-morrone

Pas njoftimit të ndarjes me Camila Morrone vetëm pak javë më parë, teoria se aktori dëshiron vetëm të dashura nën 25 vjeç filloi të qarkullojë në Internet.

Dhe nëse historia e të dashurave me ‘datë skadence’ është e vërtetë, lind pyetja: sa e rëndësishme është diferenca e moshës në një lidhje?

Për disa, mosha është vetëm një numër, për të tjerët është sinonim i një marrëdhënieje toksike. Natyrisht, hendeku i moshës në një marrëdhënie vazhdon të ndezë debate, deri në atë pikë sa disa studime kanë treguar se çiftet me të paktën dhjetë vjet diferencë janë viktima të mosmiratimit social. Kur bëhet fjalë për marrëdhëniet tona, si burrat ashtu edhe gratë priren të preferojnë dikë të moshës së tyre, megjithatë ata janë të hapur për partnerë me një diferencë moshe deri në 10-15 vjet (si më shumë ashtu edhe më pak).

Në vendet perëndimore, rreth 8% e të gjithë çifteve heteroseksualë të martuar kanë një diferencë moshe prej dhjetë vjetësh ose më shumë. Në përgjithësi, bëhet fjalë për burramë të mëdhenj të martuar me gra më të reja. Vetëm 1% e çifteve me një diferencë të konsiderueshme moshe kanë një grua më të vjetër me një burrë më të ri. Në vende të tjera, për shkak të faktorëve socio-kulturorë, hendeku mesatar i moshës është shumë më i madh se në Perëndim. Në disa shtete afrikane, për shembull, rreth 30% e grave të martuara janë dukshëm më të reja se burrat e tyre.

Por ajo që tregojnë këto shifra është se shumica e popullsisë ka partnerë afërsisht të së njëjtës moshë. Kjo ka të bëjë në një masë të madhe si me kontekstet sociale që përgjithësisht i afrohen bashkëmoshatarëve ashtu edhe me tërheqjen nga ata që janë të ngjashëm me ne; kjo nënkupton shumë gjëra, duke përfshirë personalitetin, interesat dhe vlerat, qëllimet e jetës dhe pamjen fizike (mosha është një tregues estetik).

Pra, sa e rëndësishme është mosha mes partnerëve? Dhe përsëri, a mund të funksionojnë vërtet marrëdhëniet me dallime të mëdha në moshë?

Fenomeni i Marrëdhënieve ‘Age-Gap’

Në përgjithësi, burrat janë shumë më të gatshëm të lidhen me gratë më të reja. Dhe, sipas studimeve të shumta, ky fenomen i ka rrënjët në evolucionin njerëzor.

Meqenëse burrat nuk kanë një orë biologjike kaq të ngurtë, ata mund të kenë fëmijë më vonë në jetë. Historikisht, kjo i ka bërë gratë më të hapura ndaj marrëdhënieve me burra më të mëdhenj, pasi ato nuk duhet të shqetësohen për fertilitetin mashkullor. Burrat nga ana e tyre janë më të hapur ndaj grupmoshave të ndryshme më të mëdha sesa femrat, veçanërisht kur rriten.

Dhe edhe nëse konsideratat evolucionare nuk kanë aq shumë rëndësi në shoqërinë e sotme, marrëdhëniet me një diferencë të madhe moshe ende përballen me stigma të ndryshme në kulturën moderne.

Sipas hulumtimit, stereotipet dhe paragjykimet negative që shumë njerëz ushqejnë ndaj marrëdhënieve të moshave mund të rrjedhin nga një pabarazi e perceptuar në marrëdhënie. Me fjalë të tjera, njerëzit besojnë se një nga çifti po përdor dhe/ose manipulon anëtarin tjetër.

Si ndikon diferenca në moshë në një marrëdhënie

Nëse dy partnerë kanë një diferencë moshe mbi mesataren, kjo mund të ndikojë në marrëdhënien e tyre në disa mënyra.

Sfidat për t’u kapërcyer varen kryesisht nga rrethanat e secilit çift, por ka disa probleme të zakonshme që priren të lindin në marrëdhëniet me diferencë në moshë.

Gjëja më e dukshme është se kur dikush është në këtë lloj marrëdhënieje, mund të nënkuptojë se ai është në faza drastike të ndryshme të jetës nga partneri i tij. Natyrisht, të kesh përparësi të ndryshme nuk është vetëm tipar për marrëdhëniet me një diferencë të caktuar moshe. Për këtë arsye, në çdo marrëdhënie, është thelbësore të diskutohen prioritetet e të dyjave dhe dëshirat për të ardhmen; veçanërisht nëse jeni duke kërkuar për një marrëdhënie afatgjatë.

Një problem tjetër i madh është ekzistenca e mundshme e një dinamike të energjisë. Sidomos kur njëri nga partnerët është veçanërisht i ri, nën 30 vjeç; pasi ka gjasa që tjetri të jetë në një kohë të ndryshme nga pikëpamja profesionale dhe financiare. Për shembull, nëse partneri që është financiarisht më i qëndrueshëm përfundon duke paguar disa fatura ose duke mbuluar shpenzimet e të dyve, është e rëndësishme të siguroheni që partneri të mos ndihet i bllokuar në marrëdhënie për shkak të kësaj mbështetjeje.

Së fundi, ekziston çështja e pjekurisë emocionale. Edhe nëse diferenca në moshë është e vogël, për shembull nga 3 deri në 5 vjet, mund të vërehen nivele të ndryshme pjekurie. Aq më tepër kur ka një diferencë të konsiderueshme në moshë. Në marrëdhëniet me një hendek të gjerë të pjekurisë emocionale, partneri më i pjekur mund të përfundojë duke mbajtur një ngarkesë emocionale më të rëndë në marrëdhënie, duke çuar në rraskapitje dhe potencialisht ndarje.

A mund të funksionojnë këto marrëdhënie?

Duke marrë parasysh atë që është thënë deri më tani, a mund t’i konsiderojmë marrëdhëniet me një diferencë të konsiderueshme moshe si marrëdhënie të shëndetshme?

Përgjigja e shkurtër është: varet.

Ndërsa dallimet në moshë mund të jenë shumë të dukshme kur dikush në çift është veçanërisht i ri, ata priren të humbasin disa nga stigmat sociale me kalimin e viteve. Megjithatë, hulumtimi lidh martesat mes partnerëve të moshave të ndryshme me shkallë më të lartë divorci; edhe pse nevojiten analiza të mëtejshme për të konfirmuar këtë lidhje.

Në të kundërt, në fakt, disa studime tregojnë se kënaqësia në marrëdhënie e raportuar nga çiftet me diferencë moshe është më e madhe. Të njëjtat çifte raportojnë gjithashtu besim më të madh dhe më pak xhelozi sesa çiftet me të njëjtën moshë

Pra, në përmbledhje, a ka rëndësi mosha?

Më shumë sesa faktori numerik, suksesi i një marrëdhënieje varet nga shkalla në të cilën partnerët ndajnë vlera dhe qëllime të ngjashme; ata mbështesin njëri-tjetrin në arritjen e qëllimeve personale; nxisin angazhimin, besimin dhe intimitet në marrëdhënie; dhe zgjidhni problemet në mënyrë konstruktive.

Pra, realiteti është se, ndërsa diferenca në moshë mund të përbëjë disa sfida për një çift, për sa kohë që të dy punojnë vazhdimisht në marrëdhënien e tyre, mosha nuk duhet të jetë pengesë.

Burimi: Vanity Fair

NDIQE LIVE "PANORAMA TV" © Panorama.al

Te lidhura