Shumica e polakëve janë mbështetës të BE-së. Por e djathta në pushtet po ndjek një politikë që mund të çojë Poloninë në një “Polexit”. Sa reale është kjo mundësi vërtet?
Polakët prej shekujsh mes Lindjes dhe Perëndimit janë një komb entuziast për Evropën. Perëndimi ishte një pikë referimi dhe një destinacion ëndërr për shumicën e polakëve edhe në kohët më të këqija të sundimit komunist, në kohërat kur Polonia ishte zonë e influencës sovjetike pas vitit 1945. Kjo është parë atje gjithmonë si një ndarje artificiale nga rrënjët politike dhe kulturore. Rënia e Perdes së Hekurt në 1989 u përshëndet si një “kthim në Evropë”.
Politikat pro-evropiane e të gjitha qeverive pas tranzicionit demokratik gjetën mbështetje të gjerë në shoqërinë polake. Në vitin 2003, tre të katërtat e polakëve (77,45 përqind) votuan për anëtarësimin e vendit të tyre në Bashkimin Evropian në një referendum. Edhe atëherë, forcat anti-evropiane të së djathtës ekstreme, u përpoqën të përhapnin frikë, për shembull duke pikturuar kolapsin e bujqësisë polake pas hapjes së tregut bujqësor – por pa sukses.
BE mbetet synimi kryesor
Përqindja e lartë e mbështetësve të BE-së në Poloni jo vetëm që nuk është zvogëluar në dy dekadat e fundit, por është rritur. Në një sondazh të institutit IPSOS për gazetën polake “Gazeta Wyborcza” dhe portalin në internet OKO.press, më 5 tetor 2021, 88 përqind e të pyeturve thanë se do të qëndronin në BE. Rezultati konfirmon trendin e sondazheve të mëparshme.
Nën moton “Ne qëndrojmë në Evropë”,pothuajse 100.000 njerëz dolën në rrugë të dielën (10.10.2021) vetëm në Varshavë. Ndërsa në të gjithë Poloninë demonstruan më shumë njerëz, sesa në protestat e mëparshme kundër ndalimit të abortit ose kufizimit të pavarësisë së gjykatave. Pjesëmarrja e lartë në demonstrata tregon se forcat pro-evropiane janë të forta dhe nuk duan të dorëzohen.
Por pyetja thelbësore mbetet: A është e mundur që aleanca e djathtë që qeveris Poloninë – e Djathta e Bashkuar, thelbi i së cilës është Partia e Ligjit dhe Drejtësisë (PiS) e zëvendëskryeministrit Jaroslav Kaczyński – ta nxjerrë Poloninë nga BE? Konservatorët polakë e mohojnë këtë. Akuza se qeveria po synon një “polexit” është një akuzë e keqe që opozita përdor për të propaganduar kundër PiS, thonë ata. Për të mbështetur këtë pozicion, udhëheqja e partisë miratoi një rezolutë në mes të shtatorit që përjashtonte daljen e Polonisë nga BE.
NDIQE LIVE "PANORAMA TV" © Panorama.al