Monedha e përbashkët europiane, Euro u këmbye me 125.8 lekë sipas kursit fiks të Bankës së Shqipërisë të hënën, duke pësuar një forcim të lehtë prej 0.3% në krahasim me të enjten, dita e fundit e punës. Leku është forcuar tashmë që nga data 12 qershor për katër ditë pune me radhë, duke rënë nga kuota 128.3 lekë për euro në kuotën 125.8, një forcim total prej 2%.
Luhatshmëria e lekut ka qenë e konsiderueshme gjatë ditëve të fundit, që kur Banka e Shqipërisë shpalli ndërhyrjen e saj të jashtëzakonshme më datë 6 qershor. Pasi humbi 3.1% në dy ditët pas shpalljes së ndërhyrjes, leku rekuperoi 2% në katër ditët e mëpasme.
Ndërkohë, Guvernatori Gent Sejko shfrytëzoi një samit me bankat qendrore të rajonit të zhvilluar në Malin e Zi për të komentuar mbi fenomenin e pazakontë të forcimit të lekut gjatë muajve të fundit dhe eksperiencën e BSH në përballjen me këtë fenomen [Link fjalimi].
Ai përsëriti qëndrimin e mëparshëm se BSH nuk e pa të arsyeshme të ndërhynte në vitet 2016 dhe 2017 kur leku u forcua me mesatarisht 2.3% në vit pasi beson se ky forcim “ishte në përputhje me fondamentat”, pra ishte rrjedhojë e kërkesës dhe ofertës normale në treg. Ndryshe nga BSH, disa ekonomistë dhe politikanë mendojnë se shkaku i forcimit nuk ishte aq shumë përmirësimi i ekonomisë se sa ishte volumi i madh i të ardhurave në valutë nga eksportimi i drogës.
Duke iu përgjigjur në mënyrë indirekte kritikave se BSH ka reaguar me vonesë më 6 qershor, ndërkohë që leku forcohej me shpejtësi gjatë muajve prill dhe maj nga kuota 130 lekë për euro në kuotën 124, Sejko tha se institucioni i tij priti që “tregu të vetë-rregullohej dhe të përballonte goditjet”.
Banka e Shqipërisë deklaroi fillimisht në mars 2018 se forcimi i lekut ishte pasojë e përmirësimit ekonomik dhe vetë Sejko deklaroi se “ndjehej krenar” për lekun e fortë. Por më 2 maj Banka e Shqipërisë e modifikoi qëndrimin e saj duke argumentuar se forcimi i lekut gjatë prillit si “afatshkurtër”. Deklarata e 2 majit nuk duket se bindi shqiptarët për përkohësinë e forcimit të lekut dhe tendenca e forcimit u përshpejtua gjatë muajit maj, deri më 5 qershor, kur leku shënoi kuotën më të fortë në gati një dekadë.
Vetëm deklarata e prerë e 6 qershorit që thoshte se BSH “do të blinte valutë në treg për aq kohë sa të ishte e nevojshme”, solli ndalim të forcimit të mëtejshëm të lekut, por vetëm përkohësisht.
Ndërsa industria e vogël por e rëndësishme për punësimin e eksportuesve të vendit u ankua për fshirje të fitimeve të tyre nga forcimi i lekut, Sejko sqaroi më tutje qëllimin e ndërhyrjes së Bankës së Shqipërisë, e cila, sipas tij është “të kontrollojë shpejtësinë e mbiçmimit, të tërheqë tepricën e valutës nga krahu i ofertës dhe të ndryshojë kahun e pritshmërive dhe të veprimeve të njëanshme në treg.” Sejko nuk foli për ndonjë nënçmim të lekut kundrejt kuotës aktuale, i shpalli masat e ndërmarra prej BSH si “eficiente” dhe e konsideroi situatën aktuale si “rikthim në normalitet”.
BURIMI: BIRN
NDIQE LIVE "PANORAMA TV" © Panorama.al
