Studimet tregojnë se të rinjtë kanë më pak rrezik të sëmuren rëndë nga Covid-19, së fundmi kemi parë se kjo ndodh por në raste më të ulëta se grupmosha e tretë.
Jonathan Ball është profesor i virologjisë molekulare në Universitetin e Nottingham, dhe ka analizuar efektet e koronavisurit te fëmijët dhe të rinjtë. Në një shkrim të publikuar në “The Guardian”, ai hedh poshtë idenë se fëmijët janë imunë ndaj sëmundjes, por i konsideron ata si transportues të padukshëm, që mund të jenë kyç për përhapjen e virusit.
“Në fillim ishin vetëm njerëz të moshuar. Rrëfimi për koronavirusin, i nxitur nga detajet e çdo vdekje të trishtuar të paralajmëruar, ishte se virusi ishte kryesisht një shqetësim për ata mbi 70 vjeç, ose njerëz me kushte serioze shëndetësore. Këto ishin grupet që fillimisht u nxitën të distancohen nga shoqëria. Por ne kemi filluar të shohim se koronavirusi mund të sëmurë rëndë disa të rinj. Është e rëndësishme të dihet se, megjithëse shumica e të rinjve dhe fëmijëve do të zhvillojnë simptoma pak më këqija se gripi, ata mund të jenë bartës të padukshëm të virusit dhe të luajnë një rol kryesor në përhapjen e tij”.
Studimet nga Kina treguan se fëmijët rrallë diagnostikoheshin me koronavirusin e ri dhe prandaj supozohet se kishin pak rol në përhapjen e sëmundjes.
Por shumica e përpjekjeve diagnostikuese në Kinë, veçanërisht në fazat e hershme të shpërthimit, u tërhoqën shumë në spitale. Shumica e rasteve në spital ishin pacientë të rritur. A do të thoshte kjo që fëmijët dhe të rinjtë nuk ishin të infektuar, apo thjesht ata vuanin simptoma më të buta, të cilat nuk do të zbuloheshin?
“Si shumë kolegë të mi, unë nuk mund të shoh ndonjë arsye të qartë pse fëmijët nuk mund të infektohen: ky ishte një virus i përhapur nga rrugët e frymëmarrjes, jo përmes një procesi unik për të rriturit. Nëse një numër i konsiderueshëm i fëmijëve ishin të infektuar dhe pësuan simptoma shumë të vogla të ngjashme me të ftohtin, atëherë potenciali i tyre për të përhapur virusin ishte i jashtëzakonshëm”.
Një nga ndryshimet kryesore midis koronavirusit të ri dhe Sars e Mers është se njerëzit me Covid-19 mund të kenë vetëm simptoma të buta, duke e bërë më të vështirë zbulimin.
“Me Sars, shumica e njerëzve të infektuar zhvilluan shpejt pneumoni. Identifikimi dhe izolimi i njerëzve me simptoma të rënda është një detyrë relativisht e lehtë, dhe kjo e bëri kontrollin e infeksionit përmes identifikimit të rasteve dhe gjurmimit të kontakteve relativisht të lehtë.
Koronavirusi aktual është i ndryshëm. Në më shumë se 85% të rasteve të konfirmuara simptomat mund të mos zbulohen ose të ngatërrohen lehtësisht me ftohjen e zakonshme të gripit të butë. Arma më e madhe e tij, gjëja që sipas një studimi e ka lejuar atë të përhapet kaq lehtë, është kjo aftësi për të shkaktuar sëmundje të butë në shumicën e njerëzve që infekton. Kur nuk mund të shohësh me lehtësi nëse dikush ka një ftohje ose koronavirus, identifikimi i rastit dhe kontrolli i infeksionit janë shumë më të vështira”.
Fëmijët nuk i shpëtojnë infeksionit nga ky virus, por në të vërtetë mund të jenë transportuesit e tij të padukshëm, lidhja e rëndësishme në zinxhirët e transmetimit të komunitetit. Por ende ka një pjesë të rëndësishme që mungon. Ndërsa shumë prej nesh dyshojnë se fëmijët kanë një rol kryesor në këtë shpërthim, prova të vështira për të mbështetur këtë besim akoma mungojnë.
Në ndoshta studimin më të madh të llojit të tij, studiuesit kinezë ekzaminuan rezultatet e infeksionit në më shumë se 2,000 raste të konfirmuara ose të dyshuara të fëmijërive me Covid-19. Pak më shumë se gjysma e fëmijëve kishin simptoma të buta si të ftohtit, ose pa simptoma fare.
Sëmundje të rënda dhe kritike, ku niveli i oksigjenit në trup është i ulët dhe organe të ndryshme janë nën kërcënim, janë parë në rreth 5% të fëmijëve të studiuar, me ata nën një vjeç më të rrezikuar. Ende ka boshllëqe domethënëse në këtë analizë.
Më e rëndësishmja, shumica e këtyre ishin të dyshuar sesa të konfirmuar rastet e Covid-19. Por ky studim bën të paktën të riafirmojë se shumica e infeksioneve tek fëmijët janë të butë.
Duke supozuar se të rinjtë dhe të shëndetshmit nuk ishin në rrezik, mund të jetë nënvlerësuar efektet e koronavirusit. Në të vërtetë, raportet për pranimet në spital tregojnë se edhe në mesin e të rinjve ky është një virus që mund të shkaktojë sëmundje serioze.
Një studim nga SHBA tregon se 38% e 508 pacientëve të shtruar në spital me koronavirus ishin të moshës midis 20 dhe 54 vjeç (fëmijët nën 19 vjeç përbëjnë më pak se 1% të totalit të pranimeve).
Nga këta 508 pacientë, 121 janë pranuar në kujdes intensiv; gati gjysma e këtij grupi ishte nën 65 vjeç.
Ashtu si me shumicën e gjërave në këtë pandemi, ideja që koronavirusi kërcënon vetëm njerëzit e moshuar është një shpjegim i tepërt. Të rinjtë dhe fëmijët kanë më pak të ngjarë të vdesin nga koronavirusi, por simptomat e tyre të buta mund t’i bëjnë ata bartës ngjitës të virusit – dhe ata janë më të vështirë për tu zbuluar./ The Guardian
NDIQE LIVE "PANORAMA TV" © Panorama.al
