Udhëheqësi kinez Xi Jinping dhe homologu i tij rus, Vladimir Putin, do të takohen ballë për ballë këtë javë për herë të parë që kur Moska dërgoi trupa në Ukrainë në fillim të këtij viti.
Kur u takuan për herë të fundit, në shkurt në Pekin gjatë Lojërave Olimpike Dimërore, ata deklaruan se miqësia e tyre “nuk kishte kufij”. Që atëherë, Rusia ka kërkuar lidhje gjithnjë e më të ngushta me Kinën pasi Evropa dhe Shtetet e Bashkuara iu përgjigjën pushtimit me valë sanksionesh.
Pekini ka shmangur me kujdes shkeljen e sanksioneve perëndimore ose ofrimin e mbështetjes së drejtpërdrejtë ushtarake për Moskën. Ky akt balancues, thonë ekspertët, është një shenjë se Xi nuk do të sakrifikojë interesat ekonomike të Kinës për të shpëtuar Putinin, i cili mbërriti në samitin e Organizatës së Bashkëpunimit të Shangait në Uzbekistan këtë javë teksa ushtria e tij u tërhoq nga zona të mëdha të territorit ukrainas.
Por marrëdhënia tregtare po lulëzon, në një mënyrë të shtrembëruar, të njëanshme, pasi Rusia kërkon dëshpërimisht tregje të reja dhe Kina – një ekonomi 10 herë më e madhe – përpiqet për mallra të lira.
Tregtia e mallrave dypalëshe është në nivele rekord pasi Kina mbledh naftë dhe qymyr për të shmangur një krizë energjetike. Rusia, ndërkohë, është bërë një treg kryesor për monedhën e Kinës dhe kompanitë kineze po nxitojnë të mbushin vakumin e lënë nga markat perëndimore që largohen.
Tregti rekord
Shpenzimet e Kinës për mallrat ruse u rritën me 60% në gusht nga një vit më parë, duke arritur në 11.2 miliardë dollarë, sipas statistikave të doganave kineze, duke tejkaluar fitimin prej 49% të korrikut.
Dërgesat e saj në Rusi, ndërkohë, u rritën me 26% në 8 miliardë dollarë në gusht, duke u përshpejtuar gjithashtu nga muaji i kaluar.
Për tetë muajt e parë të këtij viti, tregtia totale e mallrave midis Kinës dhe Rusisë u rrit me 31%, 117.2 miliardë dollarë. Kjo është tashmë 80% e totalit të vitit të kaluar – që ishte rekord prej 147 miliardë dollarësh.
“Rusia ka nevojë për Kinën më shumë sesa Kina ka nevojë për Rusinë”, tha Keith Krach, ish-nënsekretar i Shtetit për Rritjen Ekonomike, Energjinë dhe Mjedisin në Shtetet e Bashkuara.
“Ndërsa lufta në Ukrainë zvarritet, miqtë e humbur të Putinit shpejt dhe gjithnjë e më shumë bëhen të varur nga Kina, ekonomia e së cilës është 10 herë më e madhe se ajo e Rusisë”, shtoi ai.
Për Kinën, Rusia tani përbën 2.8% të vëllimit të saj të përgjithshëm tregtar, pak më i lartë se pjesa prej 2.5% në fund të vitit të kaluar. Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara kanë aksione shumë më të mëdha.
Kina ishte tashmë partneri më i madh tregtar i Rusisë para luftës dhe përbënte 16% të tregtisë së saj totale të jashtme.
Por ekonomia e dytë më e madhe në botë ka marrë një rëndësi shumë më të madhe për Rusinë, e cila është zhytur në një recesion për shkak të sanksioneve perëndimore.
Banka qendrore ruse ndaloi publikimin e të dhënave të detajuara të tregtisë kur filloi lufta në Ukrainë. Por Bruegel, një institut ekonomik evropian, analizoi statistikat nga 34 partnerët kryesorë tregtarë të Rusisë së fundmi dhe vlerësoi se Kina përbënte afërsisht 24% të eksporteve të Rusisë në qershor.
“Tregtia Kinë-Rusi po lulëzon sepse Kina po përfiton nga kriza e Ukrainës për të blerë energjinë ruse me zbritje dhe për të zëvendësuar firmat perëndimore që kanë dalë nga tregu,” tha Neil Thomas, një analist i lartë për Kinën në Eurasia Group.
NDIQE LIVE "PANORAMA TV" © Panorama.al
